نگاهی به ۳۰ سال فعالیت و تصاویر ثبت شده "هابل"

تيم هابل دريافتند که ممکن است مشکل از رايانه‌ي اين تلسکوپ نباشد آنها در حال بررسي ساير بخش‌هاي اين تلسکوپ هستند و اگر نتوانند مشکل را حل کنند سخت‌افزار پشتيبان را فعال خواهند کرد.

اين در حالي است که هابل از سال ۲۰۰۹ تاکنون به روزرساني نشده است.

هابل قوي‌ترين تلسکوپ جهان است و در سه دهه مشاهدات فضا، اين تلسکوپ نگاه ما را به جهان تغيير داده است. اين تلسکوپ يکي از مهم‌ترين ماموريت‌هاي کيهاني ناسا تاکنون بوده که به مدت ۳۱ سال در حال فعاليت است و ناسا اميدوار است سال‌هاي بيشتري نيز فعاليت کند.

موشک فضايي ديسکاوري در آوريل سال ۱۹۹۰ هابل را به فضا برد. اين تلسکوپ سيارات فراخورشيدي، کهکشان‌هاي دور و ماده‌ تاريک را مورد مطالعه قرار داد.

هابل پيش از خاموش شدن ماهانه اجرام کيهاني خيره‌کننده‌اي را رصد مي‌کرد. به طور کلي اين تلسکوپ تاکنون بيش از يک ميليون رصد انجام داده است که نتيجه‌ي آن تصاويري خيره‌کننده  از ستارگان، ابرنواخترها و کهکشان‌هايي در شکل‌ها و اندازه‌ي مختلف بوده است.

دوربين‌هاي هابل تصاوير را به رنگ خاکستري ثبت مي‌کنند اما ناسا به آن‌ها رنگ مي‌بخشد. به طور معمول اين کار را براي مشخص کردن ويژگي‌ها و مواد شيميايي مختلف انجام مي‌دهد.

سحابي خرچنگ 

هابل همچنين تصاويري از بزرگنمايي سيارات منظومه‌ي شمسي ثبت کرده است که ويژگي‌ها و جزئيات جديدي از سطح اين سيارات را نمايان مي‌کند. اين تلسکوپ تصاويري از فصل‌هاي سياره زحل و تصاويري از مشتري و نپتون را به نمايش گذاشته است.

يکي از منحصر به فردترين تصاوير هابل تصويري از گسترده‌ترين و عميق‌ترين بخش قابل رويت جهان را ارائه مي‌دهد. هابل مي‌تواند نور کهکشان‌هايي که تنها ۵۰۰ ميليون سال نوري پس از مه بانگ تشکيل شده‌اند را دريافت کند و در اين تصوير برخي از کهکشان‌ها به همين ميزان قدمت دارند.

هابل در سال ۱۹۹۵ تصويري از تشکيل يک ستاره ثبت کرد و توجه‌ها را به اين منطقه در سحابي عقاب جلب کرد. اين منطقه ۶۵۰۰ سال نوري با زمين فاصله دارد و ستون‌هاي آفرينش ناميده مي‌شود. هابل چندين بار لنزهاي خود را به سمت آن گرفت و تصاويري از آن ثبت کرد. اين تلسکوپ تصويري از ستون‌هاي آفرينش در محدوده‌ي نور مادون‌قرمز نيز گرفته است.

ستون آفرينش در محدوده مادون قرمز

اولين تصويري که هابل ثبت کرد از تصاويري که تلسکوپ‌هاي زميني ثبت مي‌کردند بسيار شفاف‌تر بود البته اين تصوير در مقابل شاهکارهايي که پس از آن ثبت کرد يک تصوير معمولي است.

مدتي کوتاهي پس از آن که هابل به فضا پرتاب شد در سال ۱۹۹۳ نقصي در آينه هابل باعث مخدوش شدن تصاوير آن شد به همين دليل فضانورداني براي حل اين مشکل به فضا اعزام شدند. به طور کلي تاکنون پنج بار فضانوردان به تعمير و به روزرساني هابل پرداخته‌اند.

اما از سال ۲۰۱۱ که شاتل فضايي ناسا بازنشسته شد، موشک فضايي ديگري قادر به سفر به هابل نبوده است.

سمت راست اولين تصوير ثبت شده توسط هابل، سمت چپ تصوير ثبت شده از همان جرم آسماني توسط تلسکوپ‌هاي زميني

در سال ۱۹۹۸ ستاره‌شناسان با استفاده از هابل دريافتند که جهان سريع‌تر از آن‌چه تصور مي‌شد در حال انبساط است. پيش از اين دانشمندان تصور مي‌کردند که پس از مه‌بانگ جهان با سرعت منبسط شده و سپس سرعت آن کاهش يافته است. محققان اين تحقيقات در سال ۲۰۱۱ نوبل دريافت کردند. محققان همچنين براي اندازه‌گيري سرعت انبساط جهان از هابل کمک گرفتند و واحد اندازه‌گيري آن را "ثابت هابل" ناميدند. اين اندازه‌گيري به آن‌ها در تشخيص سن جهان کمک کرد. دانشمندان باور دارند جهان ۱۳.۸ ميليارد سال قدمت دارد.

تصويري از ابَر ستاره‌ي اِتا کارينا که در سال ۲۰۱۸ توسط هابل ثبت شد

تصويري از کهکشان NGC۴۶۰۳ که به دانشمندان در تخمين زدن ميزان انبساط جهان در سال ۱۹۹۹ کمک کرد

در سال ۲۰۰۵ هابل موفق به رصد دو قمر ناشناخته‌ي سياره کوتوله پلوتو شد. تلسکوپ‌هاي زميني تنها يک قمر به نام شارون را رصد کرده بودند. ستاره‌شناسان قمرهاي تازه کشف شده را هيدرا و نيکس ناميدند. يک سال بعد هابل جرم آسماني بزرگ‌تري نسبت به پلوتو در کمربند کويپر يافت. اين موضوع باعث شد سياره‌ بودن پلوتو زير سوال برود. امروزه پلوتو در دسته‌ي سياره‌هاي کوتوله قرار مي‌گيرد.

قمرهاي پلوتو

اگرچه سياراتي که به دور ستاره‌هاي ديگري مي‌چرخند براي رصد بسيار دور هستند اما اين تلسکوپ کشف‌هاي قابل‌توجهي درباره اين سيارات فراخورشيدي داشته‌ است. هابل مولکول‌هاي آلي و دي‌اکسيد کربن را در سيارات فراخورشيدي کشف کرده است. در سال ۲۰۱۹ هابل شواهدي از بخار آب در يک سياره‌ي فراخورشيدي يافت. اولين تصوير از جهان بيرون از منظومه‌ي شمسي توسط هابل در سال‌هاي ۲۰۰۴ و ۲۰۰۶ ثبت شد. اين تصوير سياره‌ي فُم‌الحوت يا دهان ماهي را نشان مي‌دهد.

هابل اطلاعات زيادي در مورد ماده‌ي تاريک به دانشمندان داده است. اين تلسکوپ به ستاره‌شناسان امکان نقشه‌برداري از پراکندگي ماده‌ي تاريک در جهان را داد.

در سال‌هاي اخير گروهي از دانشمندان از هابل براي مطالعه کهکشاني که به نظر مي‌رسد هيچ ماده‌ي تاريکي ندارد استفاده کردند. از آن‌جا که پيش از اين تصور مي‌شد ماده‌ي تاريک مانند يک چسب کهکشان‌ها را در کنار يکديگر نگه مي‌دارد اين کشف جديد همه‌چيز را زير سوال خواهد برد.

پراکندگي ماده‌ تاريک به طور حلقه مانند در اين تصوير قابل رويت است

هابل همچنين تصويري از اولين دنباله‌دار بين‌ستاره‌اي ثبت کرد که به سمت خورشيد مي‌آيد. اين دنباله‌دار که ۲I/Borisov نام دارد از منظومه‌ي ديگري به سمت منظومه‌ي شمسي ما مي‌آيد. سرعت آن ۱۱۰ هزار مايل بر ساعت است و نزديک‌ترين فاصله‌اي که به زمين خواهد داشت ۳۰۰ ميليون کيلومتر است.

تلسکوپ هابل هنوز سال‌ها مطالعه پيش روي خود دارد و ناسا اميدوار است بتواند اين تلسکوپ را احيا کند. پاول هرتز(Paul Hertz) مدير بخش ستاره شناسي ناسا به NPR گفت: روند آهسته حل اين مشکل به دليل آن است که ما در تلاشيم مشکل سخت‌افزار تلسکوپي را حل کنيم که در فاصله ۴۰۰ مايلي بالاتر از سطح زمين در چرخش است.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar