ناتو در تله مسکو

دنیای اقتصاد/متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
روسیه پهپادهایی را به لهستان و رومانی فرستاده، جنگندههایی را به حریم هوایی استونی روانه کرده، یک ناوچه نیروی دریایی آلمان را در دریای بالتیک رهگیری کرده و از یک کمپین تهاجمی در سایه برای تاثیرگذاری بر انتخابات هفته جاری در مولداوی حمایت کرده است. تمام این اتفاقات فقط در سه هفته گذشته رخ داده است. جنون اقدامات روسیه باعث ایجاد نگرانی در پایتختهای اروپایی شده است؛ جایی که مقامات نگرانند که مسکو در حال افزایش دامنه خصومت خود با اروپاست؛ زیرا عزم ایالات متحده برای مقابله با روسیه در دوران ریاست جمهوری ترامپ رو به افول است.
«پاول سون»، «مایکل شویرتز» و دیگران در گزارش دیروز شنبه در نیویورک تایمز نوشتند، نگرانیهای اروپا به کشورهای اسکاندیناوی نیز کشیده شد. فرودگاههای دانمارک و نروژ بهدلیل فعالیت پهپادهای ناشناخته تعطیل شدند. نخستوزیر دانمارک گفت که نمیتواند روسیه را بهعنوان مقصر نادیده انگارد. کرملین دخالت خود را انکار کرد و نگرانیهای اروپاییها در مورد وقایع اخیر را «هیستری اغراقآمیز» خواند. اما شاید هیچ کشوری در اروپا (به جز اوکراین) در حال حاضر به اندازه مولداوی، شبح قدرت روسیه را احساس نمیکند.
انتخابات پارلمانی امروز یکشنبه (۶ مهر) در آنجا میتواند تعیین کند که آیا مولداوی، کشوری با ۲.۴میلیون نفر جمعیت و یکی از جمهوریهای شوروی سابق، مسیر خود را به سمت اتحادیه اروپا تحت ریاست جمهوری «مایا ساندو» ادامه میدهد یا دوباره به مدار مسکو میلغزد. روسیه حزب طرفدار اروپای خانم ساندو را هدف قرار داده و رگباری از عملیات نفوذ را برای تضعیف دولت او آغاز کرده که با نزدیک شدن به انتخابات تشدید شده است. ساندو این هفته پس از آنکه مقامات مولداوی ۷۴نفر را بازداشت و ادعا کردند که توطئهای را برای تحریک ناآرامیها که توسط عناصر جنایتکار از روسیه هماهنگ شده بود، خنثی کردهاند، در یک سخنرانی دراماتیک به این موضوع واکنش نشان داد.
رئیسجمهور ساندو به مولداویاییها گفت: «کرملین معتقد است که همه ما فروشی هستیم، ما برای مقاومت بسیار کوچک هستیم، ما یک کشور نیستیم، بلکه یک قلمرو هستیم. اما مولداوی خانه ماست و خانه ما فروشی نیست.» دیمیتری اس. پسکوف، سخنگوی کرملین، در پاسخ، او را به سرکوب آرای مولداویاییهایی که خواهان روابط نزدیکتر با مسکو هستند، متهم کرد. کارشناسان، موج اقدامات روسیه را بهعنوان تحریکاتی برای بررسی نقاط ضعف بالقوه و ارزیابی پاسخهای اروپا دانستند. اریک روبین، عضو ارشد مرکز تحلیل سیاست اروپا در واشنگتن و سفیر سابق ایالات متحده در بلغارستان گفت: «به نظر میرسد که چیزی تغییر کرده است. من گمان میکنم که این یک مرحله آزمایشی است.»
هفته گذشته، چند روز پس از حمله پهپادی به لهستان، خلبانان جنگنده اف-۳۵ ایتالیایی بر فراز خلیج فنلاند به پرواز درآمدند تا هواپیماهای جنگی میگ-۳۱ روسی را که به مدت ۱۲دقیقه وارد حریم هوایی استونی شده بودند، رهگیری کنند. دو جت ایتالیایی بالهای خود را تکان دادند؛ مانوری که در سطح بینالمللی شناخته شده است تا نشان دهد که در حال رهگیری روسها هستند.
سرهنگ «گائتانو فارینا»، فرمانده ایتالیایی گروه ویژه ناتو که در حال گشتزنی در حریم هوایی استونی است، گفت: خلبانان ایتالیایی در حال ارزیابی بودند که جتهای روسی چه سلاحهایی حمل میکنند. او گفت که آنها موشکهای هوا به هوا داشتند، نه بمب؛ تمایزی که مقامات استونی گفتند آنها را به این نتیجه رسانده که حمله به جمعیت این کشور بسیار بعید است. مقامات استونی خشمگین هستند که تهاجم روسیه ممکن است در اوکراین متوقف نماند. استونی مرز ۱۸۳مایلی با روسیه دارد. چندی پیش رادوسلاو سیکورسکی، وزیر امور خارجه لهستان، تهدید به اقدام نظامی علیه هر هواپیمای روسی کرد که در آینده وارد حریم هوایی لهستان شود.
با این حال، بوریس پیستوریوس، وزیر دفاع آلمان، گفت که سرنگونی هواپیماهای روسی بیفایده خواهد بود و به کشورهای عضو ناتو هشدار داد که در «تله تشدید» روسیه که توسط ولادیمیر پوتین ایجاد شده است، نیفتند. پیستوریوس گفت: «احتیاط بزدلی نیست، بلکه مسوولیتپذیری در قبال کشور خود و در قبال صلح در اروپا است.» ترامپ این هفته با «ببر کاغذی» خواندن نیروهای آقای پوتین و گفتن اینکه اوکراین میتواند با کمک اروپا قلمرو خود را پس بگیرد، روحیه رهبران اروپایی را بالا برد.