بررسی روند تکامل زبان طراحی خودروهای الکتریکی و مسیر آن ها در آینده

آخرین خودرو/ طراحی ظاهری خودرو از گذشته تا کنون که به یکی از مهم ترین اختراعات بشر تبدیل شده است، از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. در این مطلب از آخرین خودرو به بررسی روند تکامل زبان طراحی در خودروهای الکتریکی یا برقی رفته ایم.

به دلیل اینکه به عنوان عنصر اصلی نمایش دهنده و نیز تشکیل دهنده ساختار و پیکره کلی یک خودرو می باشد، رعایت اصول و استانداردهای لازم، از اهمیت بالایی در طراحی و توسعه یک خودرو برخوردار است. با این حال ذکر این نکته نیز لازم است که این موضوع، نه تنها در صنعت خودروسازی، بلکه پیرامون سایر محصولات دنیای صنعت نیز وجود دارد، اما چون خودرو عموما موجودترین و به عبارت دیگر شکل عمده و غالب بصری محصولات ساخته شده در قرن بیستم و حاضر هستند، بنابراین رعایت اصول و استانداردهای موجود در طراحی خودرو از اهمیت بالاتری برخوردار است.

---

بازار

---

در دنیای تکنولوژیک امروزی، خودروهای الکتریکی به یکی از مهم ترین موضوعات در این زمینه تبدیل شده اند و همین مسئله سبب شده تا توسعه چنین محصولاتی به اولویت نخست خودروسازان مطرح جهانی تبدیل شود. علاوه بر موضوع پیشرفت تکنولوژی، مواردی همچون کمبود انرژی و نیاز فوری حفاظت از محیط زیست، سرعت توسعه وسایل نقلیه الکتریکی و تمایل به جایگزین شدن آن ها با خودروهای بنزینی و حتی دیزلی، افزایش یافته است.

بر همین اساس با وجود مخالفت ها و انتقادهایی که نسبت به وسایل نقلیه الکتریکی و بخصوص خودروهای الکتریکی که عمدتا به واسطه عدم توسعه کافی زیرساخت های آن ها در طول سالیانی که تبلیغات گسترده ای پیرامون این نوع خودروهای صورت گرفته است، اما می توان ادعا کرد که آینده اذعان وسایل نقلیه الکتریکی می باشد و طراحی ظاهری خودروهای EV، جهت اصلی طراحی خودرو در آینده است و مطالعه استایل و زبان طراحی این نوع خودروها از اهمیت بالایی برخوردار است.

اما پیش از آن که به موضوع اصلی، یعنی بررسی زبان طراحی خودروهای EV و تحلیل مسیر آینده آن ها بپردازیم، ابتدا اشاره ای به موضوع زبان طراحی و مفهوم آن در خودروسازی خواهیم داشت.

مفهوم زبان طراحی در صنعت خودروسازی
زبان طراحی یا «Design Language» عبارتی است که خودروسازان برای توصیف فرمول زیبایی شناختی که بیانگر بینش و تفکر آن ها در غالب یک استایل کلی در محصولات آن ها می باشد استفاده می کنند. از آنجایی که طراحی همیشه نقش مهمی در تغییر ادراک بسیاری از برندهای خودرویی امروزی داشته، خودروسازان سعی می کنند تا محصولات و خودروهای خود را با هویت و فلسفه طراحی مشخصی که بیانگر امضای طراحی محصولات آن ها نیز می باشد عرضه و روانه بازار کنند. بنابراین وقتی تولید کنندگان از مفهومی تحت عنوان زبان طراحی یاد می کنند، به سرعت خود را متعهد به ارائه یک فرمول و یک رویکرد مشخص در طراحی محصولاتشان می کنند. حال ممکن است این رویکرد سبب محدود کردن و یا خلاق تر کردن آن ها در این زمینه شود. هرچند که این موضوع تا حدی هم می تواند به گذشته و ساختار آن برند بستگی داشته باشد.

در صنعت خودروسازی و بطور مشخص تر در طراحی خودرو، علاوه بر وجود استانداردهای کلی که در طراحی خودرو و متناسب با کلاس و سگمنت خودرو وجود دارد، وجود اجزا و نیز برخی جزئیات سبب شکل گیری و ایجاد یک زبان طراحی و یا هویت بصری در محصولات خودرویی می شود.

این اجزا و جزئیات در بسیاری از خودروسازان و‌ خودروها مشترک و در برخی دیگر متناسب با تفکرات طراحی موجود، سابقه و گذشته برند و… متفاوت است. اما اگر بخواهیم از اصلی ترین این اجزا که خودروسازان و طراحان آن در ایجاد هویت بصری محصولات خود از آن استفاده می کنند نام ببریم، می توان به جلوپنجره و در برخی برندهای مطرح تر همچون ب ام و، به DLO یا فریم دور شیشه های جانبی، خطوط، چراغ ها و برخی موارد دیگر اشاره کرد.

بررسی ویژگی ها و زبان طراحی خودروهای EV و روند توسعه آن ها
در ۱۰۰ سال گذشته و به‌طور دقیق تر در قرن گذشته، پیشرانه های احتراقی نقش تعیین کننده و قابل توجهی در شکل دهی و طراحی خودروها داشته اند.

در حالی که استایل ماشین های سنتی با پیشرانه درون سوز در طول گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی و مکانیزم های ساخت و تولید، نسبت به اولین نمونه های تولید شده با بدنه های کالسکه ای شکل، تغییرات قابل توجهی را تجربه کرده است، توسعه خودروهای الکتریکی نیز بر اساس همین روند شکل گرفته و توسعه یافته است. با این حال شروع این روند، در مقایسه با تغییرات استایل بدنه نمونه های سنتی با پیشرانه های احتراقی و بنزینی کمی تفاوت داشته است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

در خودروهای بنزینی، طراحان با استفاده از پلت فرمی که به طور معمول در برگیرنده یک پیشرانه، گیربکس و سایر مواردی که مربوط به این نوع از پیشرانه می باشد به شکل دهی و توسعه محصول می پرداختند و این روند همچنان هم ادامه دارد. اما با ورود خودروهای الکتریکی به چرخه تولید، طراحان ناچار به ایجاد تغییرات در ساختار طراحی و توسعه محصول به واسطه تفاوت های که پلت فرم های خودروهای الکتریکی «EV» با نسخه های بنزینی و حتی دیزلی داشتند، شدند.

مواردی مانند پلت فرم متفاوت به سبب محل قرارگیری باطری ها که باعث افزایش فاصله محوری و در نتیجه گسترش فضای داخلی شده بود، اورهنگ «Overhang»، ( به فاصله محور جلو تا انتهایی ترین قسمت جلو اورهنگ جلو و به فاصله محور عقب تا انتهایی ترین قسمت عقب اورهنگ عقب گفته می شود) جلو و عقب کوتاه تر، شیب بیشتر ستون های A و C که در نتیجه بهبود عملکرد آیرودینامیک را در پی داشت، قطر رینگ های بزرگتر و…، همگی سبب شده بود تا طراحان در طراحی محصولات الکتریکی و حتی هیبریدی، استایل و سبک طراحی متفاوتی را در مقایسه با مدل های بنزینی قبلی ایجاد و طی کنند.

به همین دلیل در ابتدای معرفی و ورود خودروهای الکتریکی و به بازار، ما شاهد استایل ها و سبک طراحی متفاوت و بعضاً عجیب در مقایسه با خودروهای درون سوز بودیم. تا جایی که برخی از مدل ها مانند تویوتا پریوس، فیسکر کارما و یا ب ام و های i3 و i8 بیش از آنکه به یک خودروی تولید انبوه شباهت داشته باشند به مدل های کانسپت و آینده نگرانه تشبیه می شدند. هر چند ذکر این نکته لازم است که موارد اشاره شده صرفا خودروهای تمام الکتریکی نبوده و در برخی موارد نیز هیبرید بودند، اما می توان آن ها را به نوعی پایه گذار طراحی محصولات برقی قلمداد کرد.

علاوه بر این طراحی خودروهای الکتریکی تنها به عملکرد و کارایی محدود نمی شود و خودروسازان مرزهای زیبایی شناسی طراحی مرسوم را برای ایجاد وسایل نقلیه ای با ظاهر آینده نگرانه که توجه ها را در خیابان ها و جاده ها جلب می کند در پیش گرفتند و از برخی عناصر و المان های ظاهری متمایز مانند جلوپنجره کوچکتر به همراه نوارهای نورانی، گرافیک متفاوت چراغ ها و در نتیجه سیستم روشنایی متمایز و پیشرفته و خطوط شخصیتی متفاوت بهره مند, شده بودند که چهره و استایل به مراتب متمایزتری را برای خودروهای ev ایجاد کرده بود.

تمام این موارد و تفاوت ها سبب شده بود تا دیدگاه عموم و حتی بسیاری از خودروسازان نسبت به این نوع از محصولات، آنچنان مثبت نباشد و برای توسعه و تولید و نیز خرید این دسته از خودروها ریسک کمتری را تحمل کنند.

اما در سال ۲۰۱۲ بود که تسلا با معرفی مدل S با ظاهری متفاوت در مقایسه با تمام مدل های الکتریکی که پیش از این و حتی تا چند سال پس از آن معرفی شده بودند، سبک جدیدی را برای استایل خودروهای الکتریکی معرفی و به نمایش گذاشت. سبکی که به دلیل ارائه ظاهری منطقی تر، همانند آنچه که در خودروهای الکتریکی شاهدش بودیم و دور شدن از اغراق های معمول خودروهای الکتریکی و هیبریدی، سبب تغییر دیدگاه خودروسازان و کاربران نسبت به این دسته از خودروها شد.

دیدگاهی که تا پیش از این باعث شده بود تا علاوه بر تردیدهایی که نسبت به کارآمدی خودروهای EV وجود داشت، نتواند با سبک طراحی این نوع از خودروها ارتباط برقرار کند. موضوعی که با ورود تسلا مدل S به بازار و نیز گسترش مدل های الکتریکی تا حد زیادی کمرنگ شد.

با این حال و با گذشت بیش از ده سال از معرفی تسلا مدل S، خودروهای EV به یک عنصر اصلی در میان وسیله های نقلیه در صنعت حمل و نقل تبدیل شده اند و روندی متفاوت تر از گذشته را در طراحی در پیش گرفته اند. به گونه ای که بیش از آنکه سبک طراحی خودروهای درون سوز بر روی محصولات الکتریکی اثر گذار باشد، شاهد اثرگذاری عناصر و برخی جزئیات طراحی خودروهای الکتریکی بر روی مدل های درون سوز می باشیم. اما این عناصر و ویژگی ها شامل مواردی است که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم :

استفاده از نوارهای نورانی و یا اجرا الگوهای گرافیکی بر روی جلو پنجره و تبدیل آن به یک عنصر غالبا تزئینی بر روی بدنه به عنوان یکی از اصلی ترین ویژگی‌های DNA یک برند.

طراحی سپر های آیرودینامیک به همراه ورودی های هوا و اسپویلر های متحرک که در بهبود عملکرد آیرودینامیکی در شرایط متفاوت تاثیرگذار است.

عناصر هندسی و حجم های مسطح تر بر روی بدنه در کنار برخی از برش ها و خطوط منحنی و یا شارپ که علاوه بر ارائه چهره ای مینیمال، بر مدرن تر شدن آن نیز اثر گذار است.

چراغ های عقب سراسری و یک تکه به همراه گرافیک سه بعدی.

دستگیره های درب مخفی یا به اصطلاح «Pop Out».

نمایشگرهای بزرگ و متصل به هم در داخل کابین.

حذف کلیدهای فیزیکی و استفاده از کنترلرهای لمسی جهت استفاده از پنل های روی کنسول.

دستیار های کنترل صوتی و هوش مصنوعی کاربر محور

رینگ های آیرودینامیک

بسیاری از موارد اشاره شده را امروزه نه تنها در خودروهای کانسپت و الکتریکی، بلکه در خودروهای درون سوز تولید انبوه و حتی اقتصادی نیز شاهدش هستیم که بر اساس کلاس و سطح مدل مورد نظر از آن استفاده شده است. با این تفاوت که برخی از خودروهای الکتریکی همچنان از ویژگی های مانند حذف شیشه های عقب و یا استفاده از دوربین بجای آینه های جانبی برخوردار شده اند که هنوز شاهد استفاده از آن ها در طراحی خودروهای بنزینی نیستیم.

آینده طراحی خودروهای الکتریکی
صنعت خودروسازی در حال گذر از یک روند تکاملی و در عین حال انقلابی می باشد. زیرا ما شاهد ظهور یک فرایند انتقالی گسترده در صنعت از سرمایه گذاری در موتورهای احتراق داخلی و بنزینی به خودروهای الکتریکی و وسایل نقلیه خودران هستیم.به عبارتی خودروهای برقی دیگر دیدگاه آینده نگرانه ای به حساب نمی آیند که توسط برخی برندهای آوانگارد صنعت خودروسازی مانند تسلا و یا برند های فرعی مانند برند i ب ام و وجود داشته باشد. در همین حال فناوری های خودران به آرامی در حال پیشرفت می باشند.بر همین اساس بسیاری از طراحان خودرو معتقدند که آینده خودروسازی و طراحی خودرو بسیار به عواملی چون سامانه های خودران، برقی شدن اتومبیل ها و همچنین توجه ویژه به طراحی آیرودینامیکی در خودروهای آینده بستگی دارد.ب طور خلاصه می توان گفت که طراحی وسیله نقلیه تحت تاثیر برخی از عملکردهای موجود که به آن اشاره شد تعیین می شود و به نوعی از وسایل نقلیه در موارد خاص تر و ویژه تری استفاده می شود.

علاوه بر این, با تکامل طرح ها و استایل خودروهای الکتریکی، شاهد پیشرفت های قابل توجهی در ویژگی های عملکردی و زیبایی شناسی و فناوری نه تنها خودروهای الکتریکی، بلکه خودروهای درون سوز که امروزه بسیار تاثیر پذیر از گذشته شده اند، بوده ایم.

خودروسازان نیز امروزه خود را متعهد به افزایش کارایی و ارائه وسایل نقلیه شیک، پایدار و کاربر محور کرده اند. به طوری که با ادامه روند تکامل فناوری که حمل و نقل پایدار را به گزینه ای جذاب تبدیل می کند، آینده وسایل نقلیه الکتریکی چه به لحاظ عملکردی و چه از نقطه نظر زیبایی شناسی، احتمالات هیجان انگیز تری را پیش روی ما قرار می دهد که با ارائه طراحی های نوآورانه که زبان طراحی آن ها برای مصرف کنندگان قابل درک باشد در کنار فناوری های پیشرفته، خودروهای EV شیوه رانندگی و حتی شیوه زندگی ما را می توانند تحت تاثیر قرار داده و تغییر دهند.

به پیج اینستاگرامی «آخرین خودرو» بپیوندید
instagram.com/akharinkhodro.ir