نقد و بررسی طراحی اشکودا سوپرب؛ هنر مینیمالیسم در سدان وارداتی

آخرین خودرو/ سوپرب یکی از مدل های وارداتی در دور جدید واردات خودرو است و ما در این مطلب نقد و بررسی طراحی اشکودا سوپرب انجام می دهیم.

اگر بازار خودرو ایران در دهه نود شمسی، بخصوص در دورانی که بازار و نیز واردات و عرضه خودروهای اروپایی رونق نسبتا مناسبی داشت و اوضاع این چنین آشفته نبود بررسی کنیم، برندهای اروپایی را می یابیم که با وجود طراحی جذاب محصولات، کیفیت مناسب و سایر موارد، اما به هیچ عنوان نتوانستند در شرایط همیشه متفاوت بازارکشور، دوام بیاورند و به موفقیت برسند که دلایل این عدم موفقیت را باید در عرضه کم و محدود و خدمات پس از فروش نامناسب و شاید هم تبلیغات غلط جستجو کرد که در نتیجه سبب ناشناخته ماندن این برندها در بازار ایران شد.

برندهایی مانند دی اس «DS» فرانسه و سئات «Seat» اسپانیا که به ترتیب از زیر مجموعه های گروه های خودروسازی پژو-سیتروئن «PSA» و فولکس واگن می باشند و مدتی توسط آرین موتور تابان و کیهان موتور آرین وارد بازار شدند، اما بنا به دلایلی که پیش تر عنوان شد، نتوانستند موفقیت چشمگیری را کسب کنند و بازار ایران را برای همیشه ترک کردند.

---

بازار

---

اما با باز شدن دور جدید واردات خودرو، این بار شرکت پارس ساتر هوشمند، ریسک بزرگی را قبول کرده و به سراغ یکی دیگر از برندهای زیر مجموعه گروه فولکس واگن، یعنی اشکودا که از برند های مطرح اروپایی در زمینه ساخت خودروهایی اقتصادی «البته در اروپا»، اما کاربردی و با تکنولوژی روز می‌باشد رفته است تا شانس خود را با یک برند مطرح اما تا حدی ناشناخته در بازار عموما چینی شده کشور امتحان کند.

اما اگر بخواهیم اشاره ای به این برند، یعنی اشکودا داشته باشیم باید بگوییم که اشکودا یک خودروساز از تبار جمهوری چک است که قریب به صد سال از تاسیس آن می گذرد که از سال ۱۹۹۱ به یکی از زیرمجموعه های گروه فولکس واگن تبدیل شده و تمامی محصولات آن نیز بر پایه پلت فرم و پیشرانه این گروه طراحی و توسعه پیدا می کنند.

نخستین محصولی که پارس ساتر هوشمند بر خلاف رونمایی های سال گذشته، برای عرضه در بازار در نظر گرفته است، یک سدان و به عبارت بهتر بزرگترین سدان کمپانی اشکودا، یعنی مدل سوپرب «Superb» است که اولین نسل آن در سال ۲۰۰۱ به جهانیان به عنوان یک محصول اقتصادی که ویژگی های کاربردی آن بر استایل و طراحی ظاهری آن ارجحیت داشت معرفی شد و به تازگی نیز شاهد رونمایی از چهارمین نسل آن بودیم. با این حال شرکت پارس ساتر هوشمند اقدام به عرضه نسخه فیس لیفت نسل سوم اشکودا سوپرب در بازار کرده که نخستین بار در سال ۲۰۱۶ معرفی و در سال ۲۰۲۰ نیز یک عمل زیبایی را تجربه کرده است.

با این حال و با توجه به نکاتی که درباره این برند و ناشناخته بودن آن و نیز عدم عرضه مناسب وارد کننده اشاره کردیم، عدم موفقیت این مدل تا حدی قابل پیش بینی بود و با وجود تعیین قیمت نهایی آن نیز، همچنان شاهد تردد نمونه های زیادی از این سدان جذاب در خیابان ها نیستیم.

اما فارغ از موارد مطرح شده، در ادامه این مقاله قصد داریم که این سدان جذاب اروپایی را از نقطه نظر استایل و سبک طراحی بدنه مورد نقد و بررسی قرار دهیم و ببینیم که این سبک و زبان طراحی سوپرب می تواند همانند بازار اروپا, ضامن موفقیت این محصول در بازار ایران باشد یا خیر.

ویدیوی معرفی اشکودا سوپرب

طراحی اشکودا سوپرب در بدنه ؛ شیک و باوقار
در گذشته، اشکودا سوپرب به نوعی جوجه اردک زشت کلاس خودروهای خانوادگی متوسط شناخته می شد. چرا که تلاش های اشکودا برای به حداکثر رساندن فضای داخلی، باعث شده بود تا پرچمدار این برند، نسبت های بیرونی نامناسب و تناسبات ضعیفی داشته باشد که بر روی ویژگی های ظاهری آن نیز تاثیر منفی گذاشته بود. با این حال آخرین نسخه نسل سوم آن که در بازار ایران حضور پیدا کرده است، با تغییر چهره ملایمی که تجربه کرده، شرایط بسیار بهتری را از نظر تناسباتی در مقایسه با گذشته تجربه می کند.

همانطور که در ابتدای مطلب به آن اشاره کردیم، اشکودا سوپرب که پارس ساتر هوشمند برای بازار ایران در نظر گرفته است، نسخه فیس لیفت نسل سوم این سدان می باشد که در سال ۲۰۲۰ معرفی شد. بنابراین در مقایسه با نسخه عرضه شده. در سال ۲۰۱۶ تغییرات و اصلاحاتی را در سپرهای جلو و عقب، جلوپنجره، چراغ های جلو و گرافیک چراغ های عقب و برخی جزئیات دیگر تجربه کرده است. زبان طراحی جدید اشکودا «که در نسل چهارم سوپرب نیز به تکامل رسیده» اطمینان، ظرافت پویا، تناسبات متعادل و قدرت احساسی این برند را در یک سدان سایز متوسط سگمنت «D» به نمایش می گذارد.

در نگاه اول، در نمای جلو، از نظر بصری اشکودا سوپرب قدرت و اعتماد به نفس را نشان می دهد. به عبارتی ساختار تمیز و عمیق دماغه، در کنار چراغ های عریض همگی در راستای افزایش عرض نوری طراحی شده اند. با این حال نباید فراموش کنیم که همین سبک طراحی به لحاظ فرمی پردازی می تواند خیلی زود کسل کننده شود و بر همین اساس اصلاحات در نمای جلو نیز بیش از سایر قسمت های بدنه اشکودا سوپرب بوده است.

در نسخه فیس لیفت یا به عبارتی، نسخه عرضه شده در بازار ایران، جلو پنجره پروانه ای «Butterfly grill» و چند ضلعی اشکودا سوپرب در کنار چراغ های LED با هندسه متمایز، حالتی ایستا تر و قدرتمند تری را به خود گرفته است. ضمن اینکه جایگزین شدن نوارها عمودی دوبل بجای نسخه قبلی، از جزئیاتی است که بر پویایی و مدرن تر شدن این نما کمک کرده است. همچنین چراغ های جلو، مجهز به فناوری ماتریکس LED می باشد که برای نخستین بار بر روی محصولات تولیدی اشکودا استفاده شده که از گرافیک جذابی نیز برخوردار می باشد.

طراحی خطوط روی سپر و ورودی های هوا کشیده سپر، در راستای تغییرات جلو پنجره و چراغ ها، به کلی تغییر پیدا کرده است. بطوری که خطوط شارپ آن در کنار نوار های کرومی عمودی و افقی استفاده شده بر روی سپر، علاوه اینکه پوزه و دماغه اشکودا سوپرب را از آن سادگی نسخه قبلی خارج کرده است، بر پویایی و ظرافت این قسمت نیز افزوده است.

یکی از ویژگی های جذاب نمای جلو اشکودا سوپرب، خطوط شارپ و برجسته روی کاپوت «Bonet Line» است که در کنار دو خطی که به طور موازی به سمت داخل کشیده می شوند و به نوعی نگاه ها را به لوگوی اشکودا هدایت می کنند، علاوه بر اینکه به اصطلاح بسیار تمیز و زیبا اجرا شده است، تاثیر بصری قدرتمند این نما را تقویت می کند.

با گذر از نمای جلو، به نمای جانبی اشکودا سوپرب می رسیم. جایی که همانند نمای جلو با یک استایل و ظاهر پویا، اما ظریف و در عین حال مینیمال رو به رو هستیم.

یکی از ویژگی های مهمی که در نمای جانبی نسل سوم اشکودا سوپرب از اهمیت بالایی برخوردار بوده است، بهبود تناسبات ظاهری این مدل در این نما با وجود فاصله محوری و ارتفاع بلند خودرو در این سگمنت می باشد که طراحان تا حد زیادی و در مقایسه با نسل قبلی، دراین زمینه بسیار موفق بوده اند. چرا که با توجه به طول ۴۶۴۹ میلی متری و فاصله محوری قابل توجه ۲۸۴۸ میلی متری که اشکودا سوپرب دارد و البته ارتفاع ۱۴۴۵ میلی متر، توانسته از نظر تناسباتی به عنوان یک سدان محور محرک جلو، قابل قبول ظاهر شود. ضمن اینکه این ابعاد در بهبود و افزایش فضای داخلی بسیار موثری بوده است و این نکته نیز قابل ذکر است که مبنای طراحی این محصول، کاربردی بودن آن است و به عبارتی استفاده از یک سبک طراحی اغوا کننده و بسیار مدرن در هیچ یک از نسل های سوپرب در دستور کار قرار نداشته است.

با این وجود اما طراحی نمای جانبی سوپرب، در عین سادگی، پویا و جذاب از کار درآمده است. استفاده یک خط شانه یا خط شخصیتی برجسته که از چراغ های جلو شروع شده و تا چراغ های عقب و به صورت تقریبا مستقیم امتداد پیدا کرده است، نمایانگر ویژگی اصلی نمای جانبی سوپرب می باشد که خودرو را به لحاظ بصری کشیده تر نشان داده و در ترکیب با سطوح سبک تر, برای رسیدن به تضاد موثر بین نور و سایه عمل می کند. یکی از نکاتی که در این نما جلب توجه می کند، قرار گیری گپ یا محل جدایش کاپوت با گلگیر بر روی خط شخصیتی اصلی بدنه در نمای جانبی است که سبب افزایش سطح کاپوت و امتداد آن بر روی گلگیر جلو شده است که بر جذابیت های این سدان خانوادگی افزوده شود.

همچنین خط شخصیتی استفاده شده بر روی رکاب درهای جانبی نیز، از هارمونی مناسب با خطوط روی سپرهای جلو و عقب  برخوردار است و تاکیدی بر شخصیت باوقار اشکودا در این نما دارد.

در کنار خطوط برجسته و سطوح محافظه کار نمای جانبی، ستون های باریک, فریم و خط شیشه شارپ و نیز خط سقف صاف و ملایم با انتقال ظریف ان به شیشه های عقب بزرگ, از دیگر ویژگی های نمای جانبی سوپرب می باشد که علاوه بر ایجاد حس بصری کوپه مانند در این نما, طبیعتا سبب بهبود فضای سر کابین نیز شده است. رینگ های خوش تراش سایز ۱۸ نیز در بهبود تناسبات این نما تا حد زیادی تاثیرگذار بوده اند. ضمن اینکه استفاده از قطعات کرومی در نمای جانبی، از سادگی بیش از حد آن کاسته است.

با رسیدن به نمای عقب، با یک طرح آشنا، محافظه کار اما مطمئن و قدرتمند و البته هماهنگ با سایر نماهای بدنه رو به رو می شویم که گرافیک جدید C شکل و مشتق شده از محصولات آئودی، کمی نفس تازه به ظاهر نسبتا کهنه سوپرب در این نما بخشیده است. بر خلاف نمای جلو، تغییرات زیادی در نمای عقب نسخه فیس لیفت سوپرب دیده نمی شود و تنها به گرافیک جدی چراغ ها و دیفیوزر سپر عقب خلاصه می شود.

همانطور که گفته شد، فرم پردازی عناصر و البته خطوط نمای عقب سوپرب ساده و واضح و به دور از هرگونه اغراق و شلوغ کاری اجرا شده است. اما همچنان تاکید زیادی بر خطوط افقی وجود دارد. با این حال توجه به برخی جزئیات نیز سبب شده تا این چهره ساده، پویاتر، ظریف تر و البته مدرن تر از آن چیزی که هست به نظر برسد. مانند یک نوار کرومی نازک سراسری که بر روی چراغ ها نیز امتداد پیدا کرده که در کنار لوگو تایپ  SKODA، بر عریض تر کردن نمای عقب کمک کرده است. با این حال نحوه باز شدن درب صندوق که همانند خودروهای لیفت بک یا ناچ بک می باشد کمی حس و حال نمای عقب را متفاوت کرده است.

طراحی دیفیوزر عقب سپر نیز به دور از اغراق اما هماهنگ با خطوط و ویژگی های سپر جلو ‌و رکاب درهای جانبی شکل گرفته است که تنها ویژگی آن استفاده از سراگزوزهای کرمی ذوزنقه ای دوبل در دو طرف سپر است. با این حال به نظر می رسد که اگر از دیفیوزر های مشکی رنگ در این قسمت استفاده می شد، کمی از چهره کسل کننده نمای عقب سوپرب نیز کاسته می شد.

طراحی اشکودا سوپرب در کابین ؛ همچنان ساده، ظریف و اما کاربردی
اشکودا سوپرب در داخل کابین نیز، جزئیات اصلی و سبک کلی طراحی نمای بیرونی را ادامه داده است. داشبورد از سبک طراحی کاملا ساده ای برخوردار است که بر استفاده از خطوط افقی دران تاکید شده است.

کنسول میانی از طراحی کاملا سنتی برخوردار است و همانند سبک طراحی یک دهه پیش محصولات اقتصادی و البته محصولات لوکس تر گروه فولکس واگن مانند پاسات را به نمایش می گذارد. یعنی دریچه تهویه که در بالاترین قسمت کنسول قرار دارد، صفحه نمایش مرکزی که اکنون به واسطه استفاده از کلیدهای لمسی کمی مدرن تر شده است و نیز کنترلرها و دکمه های فیزیکی و دوار سیستم تهویه و اهرم تعویض دنده مکانیکی که همگی بیانگر آن است که ما با یک طراحی سنتی و البته تا حد زیادی ارگونومیک و کاربردی روبه رو هستیم.

با این حال و با توجه به اینکه ما با یک محصول اقتصادی رو به رو هستیم، اما کیفیت و متریال داخلی به هیچ عنوان این چنین نمایان نمی کنند و شاید متریال داخلی اشکودا سوپرب توانایی رقابت با محصولات لوکس تر آلمانی مانند مرسدس بنز E کلاس و یا ب ام و سری پنج را نداشته باشد، اما در رده و سگمنت خود، حرفهای زیادی برای گفتن دارد. همانطور که قبل تر هم اشاره کردیم، به واسطه فاصله محوری و ارتفاع مناسب سقف، فضای داخلی اشکودا سوپرب در دو ردیف، قابل توجه و راحت قلمداد می شود که در کنار محفظه بار ۶۲۵ لیتری تکمیل کننده هم می باشند.

ارزیابی کلی
به طور کلی اگر بخواهیم سبک طراحی اشکودا سوپرب را چه در نمای بیرونی و چه در نمای داخلی ارزیابی کنیم، آن را سدانی با استایل مینیمال، نافذ و با وقار می یابیم که تمام ویژگی های خود را در نهایت سادگی و به دور از اغراق به نمایش می گذارد. با این حال نباید این نکته را فراموش کنیم که با وجود اینکه طراحی نسخه عرضه شده در بازار ایران برای سال ۲۰۲۰ است، اما اساس طراحی آن به سال ۲۰۱۶، یعنی ۸ سال پیش باز می گردد و این به این معنا است که تمامی جزئیات و ویژگی های ظاهری اشکودا سوپرب بر اساس ترند و مد طراحی یک دهه پیش شکل گرفته است و خب همین امر کمی آن را برای سال ۲۰۲۴ قدیمی تر نشان می دهد که امری کاملا طبیعی است.

اما نباید از این نکته نیز غافل شد که هدف از طراحی و ساخت چنین محصولی، ارائه ویژگی های کاربردی و تا حدی مدرن در کنار یک قیمت اقتصادی با طراحی ظاهری که برای مدت نسبتا طولانی عامه پسند بوده, می باشد و به واسطه همین مینیمال بودن و تا حدی محافظه کار بودن ظاهر خودرو، جذابیت های بصری خود را در طولانی مدت از دست نمی دهد. موردی که ما در گذشته نیز در محصولات مرسدس بنز به وفور شاهدش بودیم و می بینیم که برخی از مدل های این کمپانی با گذشت بیش از بیست سال از عمر طراحی ان، اما همچنان جذاب و زیبا می باشند.

با این وجود این مقوله امروزه شاید خیلی با بازار خودرویی ایران در تعامل نباشد، بخصوص وقتی که شرایط واردات، عامه پسند بودن برند و البته قیمت تمام شده، همگی بر ویژگی های مینیمال اما جذاب طراحی ظاهری اشکودا سوپرب برتری پیدا می کنند.

به پیج اینستاگرامی «آخرین خودرو» بپیوندید
instagram.com/akharinkhodro.ir