ايران بانو/ سيب زميني ترشي همان سيبزمينيهاي کوچک کج و کولهاي هست که در بازار ميوه و ترهبار به چشم ميخورد. اين سيبزمينيها که مدتهاست راه خود را به آشپزخانهها باز کرده است، استفاده دارويي زيادي دارد.
سيب زميني ترشي گياهي است از خانواده مرکبات که گلهايي شبيه به گلهاي آفتابگردان دارد. البته گلهاي اين گياه کوچکتر از آفتابگردان بوده و غده آن قابل مصرف است. اين گياه 50 سانتيمتر تا 2. 50 و با سرعت بالا رشد ميکند. اين گياه آفتاب را بسيار دوست دارد و در خاک ضعيف نيز رشد ميکند. مقاومت اين گياه در برابر سرما زياد است و به دليل ريزومهايي که دارد سريع رشد ميکند که ارتفاع آن گاهي به 4 متر نيز ميرسد. رنگ اين سيبزمينيها از زرد تا قرمز متغير است.
اصلي ترين ترکيب موجود در اين ماده غذايي مانند سيبزمينيهاي معمولي نشاسته نيست بلکه کربوهيدراتي به نام «اينولين» است که برعکس نشاسته تاثيري در روي قند خون بيماران ديابتي ندارد. در اين مطلب ميخواهيم بيشتر در مورد خواص اين ماده غذايي صحبت کنيم. لطفاً با ما باشيد.
ارزش غذايي سيبزميني ترشي
سيب زميني ترشي خام حاوي ويتامينهاي زيادي به خصوص ويتامينهاي A، C و 3B و عناصر ديگر ميباشد. اين ماده غذايي همچنين حاوي پتاسيم، آهن، تيامين، نياسين، فسفر، مس، منيزيم، اسيدفوليک و اسيد پانتوتنيک (ويتامين B5) است. اينولين موجود در سيبزميني ترشي به فروکتوز تبديل ميشود و براي همين ميتواند در افراد حساس باعث نفخ و باد شود. به عقيده متخصصان تغذيه، سيبزميني ترشي انرژيزا بوده و خواص ضدعفونيکنندگي دارد. اين ماده غذايي همچنين ميتواند باعث افزايش شير خانمهاي شيرده شود. بايد بدانيد که ميزان انرژي موجود در 100 گرم سيبزميني ترشي حدود 76 کالري است.
سيبزميني ترشي در آشپزخانه
بخش خوردني سيبزميني ترشي همان غده آن است که ميشود به صورت خام يا پخته خورده شود. اين غدهها با يک ريتم منظم در طول زمستان رشد ميکنند. طعم اين ماده غذايي در حالت پختهشده دلچسب است و ميتوان از آن مانند خود سيبزميني در تهيه انواع غذاها استفاده کرد.
سيبزميني ترشي سرشار از اينولين است. بدن ما نميتواند اين ماده را هضم کند و براي همين هم سيبزميني ترشي خاصيت سيرکنندگي بسيار بالايي دارد. مزيت ديگر سيبزميني ترشي اندک بودن ميزان کالري آن است.
توجه داشته باشيد که برخي افراد نسبت به اينولين حساسيت دارند و نميتوانند اين ترکيب را تحمل کنند. به خاطر اينکه اين ماده در رودهها تخمير شده و باعث بروز دل درد و ناراحتيهاي روده ميشود.
سيبزميني ترشي به اندازه کافي بزرگ است اما خيلي زود رطوبت خود را از دست داده و به سادگي چروکيده ميشود. براي همين بهتر است بعد از چيده شدن مصرف شوند. اينولين موجود در سيبزميني ترشي به فروکتوز تبديل ميشود. فروکتوز يکي از آن ترکيبات قندي است که براي ديابتيها مفيد و قابل استفاده است.
خواص درماني سيب زميني ترشي
هميشه يادتان باشد زماني که ميخواهيد از يک ماده غذايي يا گياهي به عنوان يک ماده درماني استفاده کنيد حتماً قبل از استفاده با پزشک يا عطار مشورت کنيد. به خاطر اينکه گياهان حاوي ترکيبات فعالي هستند که امکان دارد روي درمان شما و داروهايي که ميل ميکنيد تاثير بگذارند. پس اگر مشکل خاصي داريد و يا در مصرف يک گياه يا ماده غذايي شک داريد حتماً با پزشکتان مشورت کنيد.
سيبزميني ترشي حاوي خواص زيادي از جمله خواص مليني و تقويتکنندگي است. اين ماده غذايي ديورتيک است يعني ادرارآور و همچنين اشتهاآور است. اين ماده غذايي يکي از درمانهاي طبيعي و معروف ديابت و روماتيسم است و فشارخون را پايين ميآورد. از سيبزميني ترشي براي رفع سرفه و سينه درد نيز استفاده ميشود. زود هضم بودن اين غده مفيد براي بهبود زخم معده و روده ميباشد.
پرورش سيب زميني ترشي
پرورش سيب زميني ترشياين گياه از نظر قسمت گوشتي زير زميني آن که همان سيب زميني تُرشي ناميده مي شود گياهيست دائمي ، لکن از نظر شاخ و برگ ، گياهيست يک ساله و هرساله شاخ و برگ آن خشک مي شود .
بوته هاي اين گياه حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ سانتيمتر رشد مي کند .
برگ هاي سيب زميني ترشي ، بيضي شکل و داراي کرک هاي خشني مي باشند .
گل اين گياه زرد رنگ و از گل آفتاب گردان خيلي کوچکتر است .
قسمت هاي گوشتي زير زميني که سيب زميني ترشي ناميده مي شوند، داراي شکل نامنظم بوده و رنگ آن قهوه اي مايل به قرمز است و محصول آن در پائيز بدست مي آيد .
سيب زميني ترشي ، همانگونه که از نام آن مشخص مي شود بيشتر براي تهيه تُرشي مخصوص که به همين نام خوانده مي شود استفاده مي گردد و گاهي هم به صورت پخته مصرف مي شود .
● روش کاشت :
کشت سيب زميني ترشي ، بسيار ساده است و کافيست که تکه هائي از قسمت گوشتي زيرزميني اين گياه را به فواصل ۳۰ تا ۵۰ سانتيمتر از يکديگر زير خاک نمايند تا آنها به راحتي سبز شوند و محصول خوب بدهند .
چون در زمان برداشت تعدادي از سيب زميني هاي کوچک در خاک باقي مي ماننند ، در فصل بعد خود به خود سبز شده و توليد محصول مي کنند . به ترتيبي که سال هاي متمادي محصول خواهند داد .
و در واقع زميني را که سيب زميني ترشي ، در آن کاشته شده است ، نمي توان از اين گياه ريشه کن نمود . و انجام آن بسيار مشکل خواهد بود .