مجله ايلياد/ يک تيم تحقيقاتي به رهبري پروفسور «پان زيچن» و پروفسور «دي لي» از رصدخانهي ملي اخترشناسي در آکادمي علوم چين «NAOC»، با استفاده از دادههاي بهدست آمده از تلسکوپ راديويي «FAST» موفق شد يک تپاختر ميليثانيهاي دوتايي را در خوشهي ستارهاي «M92» کشف کند.
اين تپاختر که «PSR J1717+4307A» و «M92A» نيز نام دارد، نخستين تپاخترِ شناسايي شده در مسيه ۹۲ است. دوره چرخش آن ۳.۱۶ ميلي ثانيه است. پيگيريِ مشاهدات نشان داد که اين منظومهي دوتايي در يک مدار دايرهاي با دورهي گردش ۰.۲ روز و شعاع ۱۲۰ هزار کيلومتر است. ستارهي همدم آن ۰.۱۸ برابر جرم خورشيد، جرم را دارد و در حال تبديل شدن به يک ستارهي نسبتاً عظيم است. به دليل فشردگي مدار، مواد حاصل از ستارهي همدم توسط تپاختر بلعيده ميشود. چنين منظومهي دوتايي را «عنکبوت پشتقرمز» ناميدهاند. اين تپاختر به مانند اين نوع عنکبوت به انباشت مواد از ستارهي همدم خود تمايل دارد.
از زمان کشف نخستين تپاختر در سال ۱۹۶۷، هزاران تپختر در کهکشان راهشيري شناسايي شده است. اگرچه برخي از اين تپاخترها در صفحه کهکشاني قرار دارند، اما تاکنون چند تپاختر در خوشههاي کروي مشاهده شده که به دور راهشيري گردش ميکنند. اين تپاخترها ابزار خوبي براي کاوشِ نوع بسيار متفاوتي از محيط هستند؛ يعني هستههاي ستارهاي چگال.
اين هستهها از ستارههايي تشکيل شدهاند که قدمتشان به ۱۰ ميليارد سال ميرسد. تاکنون ۱۵۷ تپاختر در ۳۰ خوشه کروي کشف شده است. اين منظومه در مسيه ۹۲ براي نخستين بار در ۹ اکتبر ۲۰۱۷ توسط تلسکوپ FAST شناسايي شد. انتظار ميرود اين تلسکوپ اکتشافات بيشتري در آينده انجام دهد و درک ما را از جمعيت تپاخترها در کهکشان راهشيري، تکامل ستارههاي بزرگ و معادلات حالات مواد متراکم و فشرده ارتقا ببخشد.
جزئيات اين مقاله در مجلهي Astrophysical Journal Letters منتشر شده است.
بازار