زنگ خطر کم‌آبی در کرج؛ سد و رودخانه در آستانه خشکی

ایرنا/ کرج - ایرنا - بررسی‌های میدانی و گزارش‌های رسمی از وضعیت منابع آبی استان البرز نشان می‌دهد که حجم آب ذخیره‌شده در سد و جریان آب در رودخانه‌ی کرج به شکل نگران‌کننده‌ای کاهش یافته است؛ موضوعی که کارشناسان آن را زنگ خطری جدی برای تأمین آب آشامیدنی و کشاورزی این منطقه می‌دانند.

به گزارش ایرنا بر اساس اعلام شرکت آب منطقه‌ای البرز، میزان ذخیره سد کرج در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته بیش از ۴۰ درصد کاهش نشان می دهد. در حالی که میزان ورودی آب از ارتفاعات البرز مرکزی به طور معمول در فصل پاییز به دلیل بارندگی‌ها افزایش می‌یابد، امسال به‌ علت تداوم خشکسالی، کاهش چشمگیر بارش‌ها و برداشت‌های بی رویه، حجم ورودی سد در پایین‌ترین سطح ۱۰ سال اخیر قرار گرفته است.

---

بازار

---

کاهش ورودی و افزایش برداشت، ۲ عامل اصلی افت سطح آب

به گفته‌ی "مهدی مقصودی" مدیر منابع آب شهرستان کرج جریان آب رودخانه‌ی کرج از ابتدای پاییز به کمتر از نیمی از میانگین بلندمدت خود رسیده است.

وی علت اصلی را ترکیب چند عامل از جمله کاهش بارش‌ها، افزایش تبخیر، برداشت بی رویه از رودخانه و مصرف بیش از اندازه در بخش خانگی عنوان کرد.

او افزود: در چنین شرایطی، هر مترمکعب آب ذخیره‌شده در سد به طور مستقیم بر پایداری تأمین آب شرب کلانشهرهای کرج و تهران تأثیر دارد. بنابراین رعایت الگوی مصرف دیگر یک توصیه نیست، بلکه ضرورتی برای حفظ حیات در منطقه است.

وی اظهار کرد که اکنون ورودی آب سد کرج ۲ متر مکعب در ثانیه و خروجی آن ۶ متر مکعب است که در صورت استمرار خشکسالی تا پایان آبان ماه جاری این سد ذخیره آبی نخواهد داشت.

اثرات زیست‌محیطی و مخاطرات پیشِ‌رو

کارشناسان محیط‌زیست هشدار می‌دهند که کاهش جریان طبیعی رودخانه‌ی کرج نه‌تنها منابع آب زیرزمینی را تهدید می‌کند بلکه به زیستگاه‌های حیات وحش و پوشش گیاهی منطقه نیز آسیب زده است.

کاهش آب در رودخانه همچنین باعث افزایش غلظت آلاینده‌ها و تهدید محیط‌های گردشگری طبیعی همچون جاده‌ی کرج - چالوس و حوزه‌ی روستاهای بالادست شده است.

بنا به گفته برخی کارشناسان محیط زیست اگر این روند ادامه پیدا کند، نه‌تنها امنیت آبی بلکه تعادل اکولوژیک منطقه‌ نیز با خطر جدی مواجه می‌شود. احیای الگوی مصرف تنها با همکاری مردم، صنایع و بخش کشاورزی ممکن است.

ضرورت تغییر رفتار مصرفی در شهرها و روستاها

شرکت آب و فاضلاب استان البرز اعلام کرده است که با تشدید شرایط کم‌آبی، احتمال اعمال محدودیت‌های مقطعی در برخی مناطق کرج وجود دارد. در همین راستا، از شهروندان خواسته شده است تا مصرف خود را بین ۱۰ تا ۱۵ درصد کاهش دهند.

در اطلاعیه‌ی این اداره آمده است: شستشوی خودروها با شیلنگ، آبیاری باغچه‌ها در ساعات گرم روز و باز بودن بی‌دلیل شیر آب هنگام شستشو از مصارف غیرضروری محسوب شده و باید به حداقل برسد.

همگرایی مردم و نهادها برای مدیریت بحران

با وجود شرایط دشوار، کارشناسان معتقدند که هنوز فرصت برای بازگشت به وضعیت پایدار وجود دارد، به شرطی که همه‌ی بخش‌ها در مدیریت مصرف آب مشارکت کنند. آموزش عمومی، نصب تجهیزات کاهنده‌ی مصرف در منازل، بازچرخانی آب در صنایع و آبیاری هوشمند در کشاورزی از جمله راهکارهای فوری و مؤثر عنوان شده است.

کلام آخر

بحران کاهش آب در سد و رودخانه‌ی کرج تنها یک مسائله‌ی محلی نیست؛ بلکه نشانه‌ای از گسترش روند خشکسالی و تغییر اقلیم در کشور است. استمرار وضعیت فعلی می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای بر معیشت، محیط‌زیست و امنیت آبی منطقه داشته باشد.

به باور کارشناسان، مدیریت صحیح مصرف و باور عمومی به ارزش آب، مؤثرترین راه عبور از این بحران است بحرانی که تنها با همکاری و مسئولیت‌پذیری مردم و دستگاه‌های اجرایی قابل کنترل خواهد بود.