نیویورک تایمز گزارش داد: «اتاق عملیاتِ» فلوریدا

دنیای اقتصاد/متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
جمعه گذشته، زمانی که «جرد کوشنر» شنید جنبش حماس قصد دارد درباره آزادی گروگانهای اسرائیلی مذاکره کند، در عمارت خود واقع در جزیرهای مصنوعی در شمال میامی مشغول پاسخگویی به تماسها بود. او فورا سوار خودرو شد و بهسوی عمارت دیگری که در اختیار استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ در امور صلح خاورمیانه بود، رفت؛ سفری تقریبا بیست دقیقهای. در آن لحظات سرنوشتساز، مرکز ثقل دیپلماسی دولت ترامپ نه در واشنگتن، بلکه در یکی از محلات ثروتمند ایالت فلوریدا قرار داشت.
کیتی راجرز و تایلر پیجر-نیویورک تایمز| دو سرمایهگذار حوزه املاک که مامور پیشبرد یکی از مهمترین طرحهای سیاست خارجی ترامپ بودند، یک «اتاق عملیات» تشکیل دادند تا تماسها را با طرفهای مختلف از جمله رئیسجمهور بیتاب آمریکا و اعضای کابینه رژیم صهیونیستی هماهنگ کنند.
مقدمات توافق صلح در اوایل همان هفته فراهم شده بود، زمانی که بنیامین نتانیاهو با دونالد ترامپ بر سر طرحی ۲۰بندی برای پیگیری توافق صلح به تفاهم رسید. اگرچه مفاد این طرح عمدتا به سود رژیم صهیونیستی تنظیم شده بود، اما هنوز روشن نبود آیا حماس حاضر خواهد شد آن را امضا کند،
گروگانها را آزاد سازد یا کنترل نوار غزه را واگذار کند یا خیر. با نزدیک شدن به مهلت پاسخگویی، ترامپ تهدید کرد که هزاران تن از نیروهای حماس از بین رفتهاند و اگر توافقی صورت نگیرد، تلفات بیشتری در انتظارشان است.
چند ساعت بعد، حماس اعلام کرد که آماده آغاز مذاکرات برای آزادی گروگانهاست. درحالیکه کوشنر در میامی همراه ویتکاف مشغول کار بود، توصیهاش به مقامات رژیم صهیونیستی این بود که درباره بخشهای دیگر بیانیه حماس نگرانی به خود راه ندهند؛ زیرا بخش مهم آن، یعنی آمادگی برای آزادی گروگانها، نشانهای از پیشرفت بود.
او تاکید داشت بر اینکه «اکنون وقت خوشبینی است». ساعاتی بعد دفتر نتانیاهو اعلام کرد که با اجرای مرحله نخست طرح صلح ترامپ موافقت کرده است.
در تلاش برای پایاندادن به جنگ میان رژیم صهیونیستی و حماس، ترامپ سراغ دیپلماتهای حرفهای نرفت. مشاورانش میگویند او چندان درگیر جزئیات یک توافق بلندمدت نیست و ترجیح داده است دامادش، جرد کوشنر، نقش اصلی را در احیای مذاکراتی ایفا کند که ویتکاف ماهها دنبال کرده بود. کوشنر ۴۴ساله در دوران نخست ریاستجمهوری ترامپ، روابط دیپلماتیک مهمی در جهان عرب ایجاد کرده بود. او یکی از معماران اصلی «توافقنامههای ابراهیم» بود که روابط میان رژیم صهیونیستی و سه کشور عربی را عادیسازی کرد و در نتیجه، شناخت عمیقی از پیچیدگیهای منطقه و بازیگران کلیدی آن بهدست آورد. کوشنر سهشنبه همراه ویتکاف به قاهره رفت و توانست به موفقیت دست یابد.
آن دو به گروهی از میانجیگران پیوستند که روزها در تلاش بودند حماس را به خلع سلاح و آزادی گروگانها ترغیب کنند. چند ساعت پس از ورود کوشنر به مصر، ترامپ اعلام کرد که رژیم صهیونیستی و حماس به توافقی دست یافتهاند که میتواند به دو سال جنگ پایان دهد ترامپ در سخنانی اظهار کرد: «جرد آدم بسیار باهوشی است». کوشنر و ویتکاف که هر دو در فضای پررقابت معاملات ملکی نیویورک پرورش یافتهاند، خود را «اهل معامله» میدانند که برای «بزرگترین معاملهگر» یعنی ترامپ کار میکنند.
رویکردشان ساده است: ابتدا توافق بر سر اصل موضوع، و سپس پرداختن به جزئیات. نقش کوشنر در این مذاکرات با ستایش هر دو حزب سیاسی در آمریکا روبهرو شده، اما چون بهطور رسمی کارمند دولت نیست، مشمول محدودیتها و الزامات افشای مالی مقامات دولتی نمیشود. او همچنین در خاورمیانه روابط اقتصادی گستردهای دارد که همزمان با گسترش پیوندهای دیپلماتیکش با رهبران منطقه، موجب ثروتاندوزی شخصی او نیز شده است.
منتقدانش میگویند او در حال دور زدن سازوکارهای نظارتیای است که برای جلوگیری از تضاد منافع طراحی شدهاند. درباره پرسشها پیرامون فعالیتهای اقتصادی کوشنر در منطقهای که اکنون در آن نقش میانجی صلح را ایفا میکند، کاخ سفید گفت مشکلی وجود ندارد. سخنگوی کاخ سفید اظهار کرد: «ما به این طرح افتخار میکنیم و امیدواریم حماس آن را بپذیرد، زیرا میتواند خاورمیانهای آرامتر و شکوفاتر رقم بزند».
کوشنر همچنان در مدار پدرزن خود، بهعنوان مشاور داوطلب، باقی مانده و کاملا با رویکرد غریزی ترامپ در قبال صلح غزه همسو است؛ رویکردی که بیش از تحلیل سیاسی، بر شهود و سبک شخصی مذاکره تکیه دارد. مایکل هرتزوگ، سفیر پیشین رژیم صهیونیستی در آمریکا، گفت ترکیب روابط منطقهای کوشنر و پیوند خانوادگیاش با ترامپ، او را در جریان مذاکرات به مهرهای کلیدی بدل کرده است. او افزود: «زمانبندی درست بود. بیشتر اطرافیان ما چندان به موفقیت آن امیدی نداشتند، اما نتیجه داد».
تلاشهای کوشنر حتی از سوی دموکراتها نیز تحسین شده است. توماس نایدز، سفیر سابق آمریکا در سرزمینهای اشغالی، گفت از آزادی گروگانهای باقیمانده «بسیار خرسند» است. او افزود: «کوشنر نقش مهمی در توافقنامههای ابراهیم داشت، میداند چگونه با نتانیاهو تعامل کند و از جهان عرب شناخت خوبی دارد. سیاست را کنار بگذارید. او شایسته تقدیر است». در نهایت، بازگشت کوشنر به صحنه پشتپرده مذاکرات نشان میدهد که دیپلماسی خاورمیانهای ترامپ چگونه سیاست، تجارت و خانواده را در یک پروژه واحد درهم آمیخته است؛ پروژهای که دستکم فعلا توانسته صدای اسلحهها در غزه را خاموش کند.