فرارو/ متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
روز پنج شنبه گذشته، سازمان انرژي اتمي ايران از وقوع يک حادثه در يکي از سولههاي سايت هستهاي نظنز خبر داد. همزمان، در رسانههاي منطقهاي و بين المللي، موجي از گمانهزني درباره ماهيت اين حادثه به راه افتاد امري که از بازگشت پرونده هستهاي ايران به کانون توجههاي بين المللي حکايت دارد.
بامداد پنج شنبه گذشته (۱۲ تير) حادثهاي در سايت نطنز واقع در کاشان رخ داد که هيچگونه تلفات انساني يا آلودگي هستهاي در پي نداشت. اما به طور گسترده مورد توجه رسانههاي بين المللي قرار گرفت. اين رسانه ها، چندين سناريو درباره اين رخداد مطرح کردند که برخي از اين سناريوها با اسرائيل در ارتباط است.
يک روز پس از واقعه، شوراي عالي امنيت ملي ايران، از مشخص شدن علت حادثه نطنز خبر داد. کيوان خسروي، سخنگوي اين شورا، گفت: «بررسيهاي فني و امنيتي انجام شده از سوي دستگاههاي ذيربط، علت وقوع حادثه در مجتمع هستهاي شهيد احمدي روشن در نطنز را که بامداد پنج شنبه ۱۲ تير به وقوع پيوست، به صورت دقيق مشخص کرده است.» وي افزود: «فرضيههاي مختلف در مورد علت اين رخداد با واکاوي دقيق آثار، نحوه و ميزان تخريب ايجاد شده بررسي و علت اصلي حادثه مشخص شده است.»، اما خسروي اعلام دقيق علت حادثه را به زمان ديگري موکول کرد و گفت: «به دليل برخي ملاحظات امنيتي علت و چگونگي بروز اين حادثه در زمان مناسب اعلام خواهد شد.»
رسانههاي غربي و بعضي رسانههاي منطقه اي، از همان ساعات اوليه، احتمال «خرابکاري» را مطرح کردند. روزنامه نيويورک تايمز طي گزارشي، به نقل از يک «مقام اطلاعاتي خاورميانه اي» مدعي شد که حادثه نطنز در اثر انفجار يک بمب اتفاق افتاده است. اين مقام اطلاعاتي که نيوريورک تايمز به آن استناد کرده، احتمالا اسرائيلي است. چرا که رونين برگمن، خبرنگار اسرائيلي نيويورک تايمز، يکي از نويسندگان گزارش اين روزنامه درباره حادثه نطنز بود. برگمن، ادعاهاي مشابهي درباره انفجار مخازن گاز در پارچين مطرح کرده بود. در همين رابطه، روزنامه اينديپندنت عربي، نوشت: «رونين برگمن، کارشناس مسائل اطلاعاتي، از تماسهاي اخير دستگاههاي اطلاعاتي اسرائيل و آمريکا پرده برداشت. "همچنين، از منابع مختلف، اطلاعاتي درباره محل انفجار در سايت پارچين جمع آوري شد. دستگاه اطلاعاتي اسرائيل از تمام يافتههاي خود به اين نتيجه رسيد که انفجار [پارچين]، ناشي از يک خطاي فني در مخازن گاز موجود در کارخانه موشک سازي خجير است."»
اين روزنامه در ادامه افزود: «[برگمن] از قول يک مقام امنيتي اعلام کرد که اسرائيل توجه زيادي به سانتريفيوژهاي جديد ايران دارد.... اسرائيل معتقد است که عدم پايبندي ايران به تعهدات هستهاي اش، عبور از خطوط قرمز است. خصوصا که [ايران]"غني سازي بالاتر از سطح ۴.۵ درصد را آغاز کرده و هزاران کيلوگرم از مواد غني سازي شده در اختيار دارد که خلاف مفاد توافق هستهاي است."»
علاوه بر برگمن، ساير تحليلگران اسرائيلي نيز به موضوع نطنز پرداختند. رون بن يشاي، تحليلگر مسائل نظامي و اطلاعاتي يکي از اين تحليلگران است. به گفته اينديپندنت عربي، بن يشاي، حادثه نطنز را «پيامي واضح» براي ايران دانست و نوشت: «يک طرفي که برنامه هستهاي و موشکي ايران براي او مهم است، سعي کرد پيامي به سران ايران ارسال کند و به آنها درباره ادامه غني سازي اورانيوم فراتر از مقدار مشخص شده در توافق هستهاي با کشورهاي بزرگ هشدار بدهد.» بن يشاي با اشاره به ماجراي حمله اسرائيل و آمريکا به نطنز با ويروس «استاکس نت» نوشت که اسرائيل و آمريکا، دو طرفي هستند که از کارشکني در برنامه هستهاي ايران بسيار نفع ميبرند.
اسرائيل در سطح رسمي هيچ موضعي در تاييد يا تکذيب نقش خود در حادثه نطنز نگرفته است. اما محافل رسانهاي اسرائيل به وضوح درباره احتمال خرابکاري در نطنز گمانه زني ميکنند. ولي اين گمانه زني ميتواند براي اسرائيل گران تمام شود. برخي محافل رسانهاي ايران گفته اند که چنانچه اسرائيل يا آمريکا، از خطوط قرمز ايران عبور کنند، رويکرد اين کشور در مقابل غرب ممکن است تغيير کند.
برخي گزارشها حاکي از اين است که حزب الله لبنان نيروهاي خود را به حالت آماده باش درآورده و خود را براي هرگونه تقابل با اسرائيل آماده کرده است. روزنامه اينديپندنت عربي با اشاره آمادگي حزب الله، مدعي شد که اين گروه، ۳۰۰ تن از نيروهاي «گردان الرضوان» خود را از سوريه به لبنان منتقل کرده است. اين روزنامه همچنين، به نقل از «روجيه اده» رئيس حزب السلام لبنان، مدعي شد که يوسف بن علوي، وزير خارجه عمان، تکاپوي جديدي براي تنش زدايي ميان ايران و آمريکا آغاز کرده است. براساس اين ادعا، ابتکار بن علوي مورد قبول آمريکاييها واقع شده و با ايران نيز در ميان گذاشته شده است. اما اده گفته ابتکار بن علوي ممکن است بعد از انتخابات رياست جمهوري آمريکا پيگيري شود.
به هر حال، فارغ از اينکه پشت پرده چه تحولاتي در جريان است، حادثه نطنز بار ديگر نشان داد که حساسيت آمريکا و اسرائيل درباره برنامه هستهاي ايران بيشتر شده است. علت حادثه يادشده هنوز اعلام نشده است. اين احتمال وجود دارد که اين حادثه، خرابکاري نباشد. اما نوع برخورد رسانهاي اسرائيل با اين حادثه، تمايل رژيم صهيونيستي براي ارسال پيام را برملا ميکند. اسرائيليها ظاهرا به طور غيرمستقيم دنبال ارسال اين پيام هستند که ميتوانند در برنامه هستهاي ايران خرابکاري کنند.
بازار